Moond (Astronomie)

	Hee kütt nur ejne Senn, ävver Moond kann mieh bedügge. Luuer donoh op dä Sigk → Moond (Watt ėßß datt?)

Enne Hėmmelzkörrper dä sisj_ömm_enne Planneet am driehe eß, weil_er_en ömrundt, dat ess_ene Moond. Unß Ääd hätt eijne. Diverrse anndere Planneete vun unß Sunn hann_er och wellshe, zom Deijl ettlijje.

De Dijaläkte un wi mer t bochshtabbėerre kann
Dremmener Platt :	Mǫe̩n
Kölsch (Rheinische Dokumenta) :	Mǫǫnt
Kölsch (Ripoarėsch Töhn) :	Moohnd, Moont
Kölsch (Wrede) :	Mond
Nederdütsch :	⇒ Maand (Astronomie)
Nederlands :	⇒ Natuurlijke maan
Rhinberkse Platt :	Haaṣe̩ṣǫn, Mǫǫnt
Stolberjer Platt :	Mond

Moonde im unsəm Sunnesüßteem

von inne noh ußße:

Beij_m_Merrkuur

Dä Merrkuur hätt_ere keeijn.

Beij der Veenuß

De Veenuß hätt_ere och keeijn.

Beij de Ääd

Beij de Ääd leuf eijne Moond med öm de Sunn, däß heiß och noch „Moond,“ un woo lange, lange Zick der eijnzijje, dä mer jekannt hätt. Etß der Gallileo Gallilei met der Fernrüühr hätt die Einzishaadishkeijt beendt. Ävver noh unsəm Moond heißen all die anndere Moonde jemeinsaam Moonde.

Beij_em Machß

Dä Machß hätt zwei Moonde die en ömkreise. Die heeßen:

Beij_em Juppitter

Dä Juppitter hätt 63 Moonde, die en ömkreise. Hee in der Leeß sin de jrützte sächs jenannt.

All andere Moonde vum Juppitter sin kleiner als 100 km im Doorchmesser. Ganymed ist mit 5262 km Doorchmesser noch jrösser als de Merrkuur.

Beij_em Satturrən

Dä Satturrən hätt 43 Moonde öm sich eröm. Och hee de jrützte oppjeliss.

En Besuunderheit bei dä Satturrənmoonde is dat die Moonde Janus un Epimetheus alle vier Joor ihr Ömlaufbaan tuusche dun.

Beij_em Urranuß

Öm dä Urranuß kreise 27 Moonde. Die 4 jrützte heeßen:

Beij_em Nepptuun

17 jrössteteils kleeijne Moonde ömkreise dä Nepptuun. Die dreij jrötzte sin:

Dä Triton lööff entjejenjesetzt zo dä Driirichtung vom Nepptuun. Dat is einmalisch in unserem Sunnesystem.

Beij_em Pluuto

Dä Pluuto hätt eene Moond un dä heeß Charon.

Moonde in anndere Sunnesüßteeme

Moonde in anndere Sunnesüßteeme sinn_er bißheer keijn entdekk woode. Unß Technik künnt dat fö_de_Mommeng on_no_nit.