Michail Chodorkowski
(Sije op Stolberjer Platt)
un jeschrieve wie moch öt kallt
(Sije jeschrieve wie moch öt kallt)
Michail Borissowitsch Chodorkowski (* 26. Juni 1963 ä Moskau) es önö Ongernehmer us Russland un heiß op Rußesch Михаил Борисович Ходорковский. Hä wood als Vörstandsvörsetzende van dr Jukos-Konzern bekannd un steehd seijd Joohr vöör Jericht, weil hä Stüür hängertrocke ha soll. Opjrond van ö Urdeel us öt Joohr 2005 setzd hä vöör 8 Joohr hänger schwedisch Jardinge, ön Stroof, di hä en ö Jevängnis ä Sibirie en d Nööhde van d chinesische Jrenz aavsetze soll. Opjrond van ö zweide Urdeel us dr Dezember 2010 wood hä noch ens vorurdeeld, desmol weil hä bedroohre ha soll.
Si Lääve
ÄndereChodorkowski wood als Kengk va zwei Jüdde jeboore. Beede wore Chemiker, wat häm dozo braad, sälvs Chemie zö studiire. Als hä met si Studium vädich woch, jäng öt en d Parteij steil bärchop. 1987 wood öt dörch ö Jesetz möjelich, en d Prevatweetschaff zö werke, watt hä notzde. Jepland hod Chodorkowski, vöör d Armee z werke, ävver als Jüdd hod hä dozo ä Russland kenn Möjelichkeet. Jüdde en d Armee traude kenne. Su bleed häm komm jätt angisch övverich, als en d Orjanisatiun Komsomol ä z steeje.
1989 wood Chodorkowski dr Vörsetzende va enn van d ischde Prevatbanke ä Russland, spiir Jeneralderektor van Menatep, di no dr Zervall van d Sowjetuniun ön jruuße Roll spellt. Dat holp Chodorkowski önö Voss en d Politik z kriije. Hä beroohnde va 1992 a dr Premiermenester. Ängß 1993 sorchde hä dovöör, dat Boris Jelzin beij d Wahle öt Jeld net usjäng.
D Menatep-Bank övvernomm 1995/1996 z önö jruuße Deel d Aktie van dr Jukos-Konzern, ön Firma, di no Öl boohrde. Spiir schaffde öt d Menatep-Bank vöör önö Spottpriiß va mä 309 Milliun Dollar, mi als 50 % van d Jukos-Aktie z koofe. D Bank sälvs orjaniseerde d Auktiun, beij dör öt öm d Vorkoov van d Aktie jäng.
1996 wäßelnde Chodorkowski en dr Vörsetz van Jukos un ongerstötzde beij d Wahle va 1996 Jelzin. Önö Zösammeschloss tösche Jukos un Sibneft, ön anger Ölfirma, fluppde Chodorkowski ävver net.
1998 wood Chodorkowski Metjlett van öt Enerjieministerium. Dörch jätt, dat hä entscheede hod, koom öt zm Kniiß met öt Menesterium. Sö klaachde jäje häm wäje Beleidijung.
Ärjer met dr Staat
ÄndereChodorkowski mischde och en d Ennepolitik va Russland en un bezaahlde Jeld vöör d Oppositiun. Vörwörp jäje dr Kreml woode usjesproche. Am 25. Oktober 2003 vührde dat dozo, dat hä vassjenomme wood un ä ö Jevängnis ä Moskau lande. Chodorkowski söll si Land önö Schaade va onjeväär 1 Milliard Dollar böscheerd ha. Em Weste halde völl Lüüh di Vorhaftung va Chodorkowski vöör önö Wäch, häm kalt z stelle. Em Joohr 2005 wood Chodorkowski en ö Lajer no Sibirie braad. 2009 jäng öt wärm zöröck no Moskau, öm wärm aajeklachd z wäde.
