Schünnheet
(Sije op Stolberjer Platt)
un jeschrieve wie moch öt kallt
(Sije jeschrieve wie moch öt kallt)
Onger Schünnheet vorstehd mo önö Bejreff, dä jätt beschriivd, dat önö anjenehme Ädrock beij önö Mänsch hängerlätt. Dat kann ö schünn Beld, ön anjeneehm Värvzösammestellung övv ön schünn Persun see.
Alljemeenes övver Schünnheet
ÄndereWatt Schünnheet meent, hängd döck van d Zitt aav. Ä ee Jahrhondöt es jätt schünn, watt ö Jahrhondöt spiidr net mi als schünn aajeseeh weed. Jott sitt mo dat beij Modeartikele. Su woch dr Minirock ä ee Joohr dr leitzde Schrei un ö paar Joohr dono driihnde sich kenne mi no ön Vrau en dat Kleerstöck öm. Wesseschaffte wi d Soziologie un d Ästhetik, önö Deel van d Psychologie vorsöcke Schünnheet en Aavhängichkeet van d Zitt z ongersöcke. Anger Wesseschaffte werke dönö zo.
Völl Jeneratiune hand sich at met dat Wood Schünnheet örömjeschlaare un vorsoote z beschriive, watt mo doronger vorstooh kann. Bekannde Mänsche, di sich Jedanke dozo jemaad hand, send Alexander Gottlieb Baumgarten, Gottfried Wilhelm Leibniz suwi Immanuel Kant, dä z. B. Schünnheet als Jäjestand van ön Tätichkeet van d Urdeelskrafft beschriivd.
Schünnheet un Konst
ÄndereSchünnheet en d Konst es dat schünn jemaade, dat watt d Lüüh vöör schünn halde, dat watt als schünn beschrävve weed. Völl schünn Denger z. B. beij Belder ongerliije önö Wandel un wäde mä vöör schünn jemaad. Dr Wäch zm Kitsch es dann net witt.
Wä sich au Belder akikkt, dä ställd vass, dat z. b. dönn Mänsche zo bestämmde Zitte als schünn ajeseeh wode, zo anger Zitte dojäje iihr decke. Dat Beld van ön schünn Persun ongerlitt önö Wandel. Mo sprechd va wäßelnde Schünnheetsideale.
