München

He die Sie ös op Stolberjer Platt
(Sije op Stolberjer Platt)
un jeschrieve wie moch öt kallt
(Sije jeschrieve wie moch öt kallt)

München, op Ripuaresch weed va Münche jesprochen, es d Hauptstadt va Bayere. 1,3 Milliun Mensche lääve do un mache Münche zo d dreidjrützde Stadt va Dütschland. Em Jrußraum va Münche lääve sujar knapp 3 Milliun Mensche.

Jätt va vreuer

Münche wood em Joohr 1158 va Heinrich dr Löw jejründ, nodäm dä d Bröck vam Bischoff va Freising beij Oberföhring ajezünd had. Dodörch woohl hä sälvs ön Hand en dr Salzhandel kriije. Knapp 400 Joohr spiidr, em Joohr 1506 es Münche d Hauptstadt va Bayere woode. Em 30 jöhrije Kresch wood Münche van d Schwede besatze. Nodäm Napoleon öt Hellije Römische Reich Dütscher Natiun opjelößd hod, wood Bayere Könnigrich. Noom Ischde Weltkresch un d Revolutiun dankde dr Könnig aav, Münche bleed ävver d Hauptstadt. Önö schlemme Dach erläävde Münche dodörch, dat am 24. Februar 1920 em Hofbräuhaus d NSDAP jejründ wood. Dreij Joohr spiidr, em November 1923, vong ä Münche dr Hitlerputsch statt. Em Zweide Weltkresch send jruuße Deeler va Münche kapott jemaad woode. D XX. Olympische Speller woode em Joohr 1972 ä Münche uusjedraare.

Watt sisch z kikke luuhnd

D bekanndste Stelle an va völl Turiste besoode Stelle send d Liebfrauenkirche, öt Au Rothuuß, öt Hofbräuhuus, dr Donisl, dr Aue Botanische Jaade, d Asamkerch, dr Justizpalast, dr Aujustinuskeller, öt Dütsche Jachtmuseum, dr Stachus suwi d Kaufingerstrooß.

Jätt z lääse

D Siij va Münche

Commons: München – Album mit Bilder, Filemche un Tön op Wikimedia Commons