Fastelovend

D'r Fastelovend (ou Fasteleer of Karneval) is et Pläsiersche vun jedem dä nit doof eßß. Häßß do ävver en Ratsch am Kappes, dann sääß do natöörlijj dat dä Aschamettwoch et jrößte eßß. Dat stemp äwwer net. Saare de Fastelovendßjecke.

1846: Fastelovendszoch
Die hanswurstliche Colonie an der Weinküste en Kölle

uß Kölle:
Dä Held Karneval fun 1823,
dä shteiht hück em Mosejom

Traditioon

Wie dä Mann zom Wiev jehööt, esu is et och mem Fastelovend unn dem Rhingland. Un dä Ruusemoondachszoch esuwieesu. Äwwa wieso eijentlesch? Nunneja, im 30-järrijje Kriej do es et esu jewäse: Mir Rhingländer moote widder Wille och kempfe. Ävver mir hatte kee Luss! Dann hamme mer ejnfach beukottiert: Mir dääte mit Kamelle scheeße, worfe Strüßje un spillten lustijje Moseek. Esu erjoov sich dat.

Äöffnung

Am Ellefte im Ellefte öm Ellev_Uur Ellef weet de Sessjoon äöffnet. En Kölle jäijt dat tradizzjoonäll o_m Alldermaat aff. Nuur wänn_et doo nit jäijt, wann jraad en Bowshtäll eßß, dann wiishe_mer tradizjonäll op dä Heumaat uß. Do kumme dann emmer e paa zeen dousend Minsche zosamme un senge un schunkele, drenke sijj_eijn, danze un maachen sijj_en Freud. Wenn_t Wädder schöön eß, dann jäijt dat bess_en_de Naach.

In Berlin jangk ma noh dä StäV, datt eßß wuh de Rhingländer sisch treffe.

Sitzunge

Av däm Ellefte im Ellefte jitt en jedem Dörfje rund öm Kölle en eijen Sitzung. Doh jitt ed Prunksitzunge, Kostümsitzunge, Mädschensitzunge, Herrensitzunge, Kindersitzunge un Fernsehsitzunge. Sujaa en Shtungksėtzung jidd_edd_en Kölle. Ene Jeck] där jett op sich hält besöck mindestens eeijn Sitzung en de Session. Miistens äver mieh dovun. Bei en Sitzung jehüüren jewisse Sache dobei wie ed Salz en de Supp.

Eleferroot

De Eleeferoot repräsenteert dä Karnevalsverein där die Sitzung veranstallte deiit. Der Kopp vum Eleeferoot ees de Präsident. Der kennt dat Projramm vun dä Sitzung un deiit die einzelne Projrammpunkte aahnsache.

Danzkorps

Eene Projrammpunk en_ener Sitzung ees eh Danzkorps. Eh Danzkorps stellt emmer en Abteilung vum Militär dar öm su an de Aanfang vom Fastelovend zo erinnere. De Jalleonsfejur vun enem Danzkorps ees et Mariesche. Die Firjur erinnert an de Marketenderinne, die de Zoldate domols versorch han.

Böttered

En Böttered ees ene witzije Wortfürdraach. Miistens stellt där Künsler en bestimmte Tüppe dar. Em Fürdraach witt alles möchlije durch de Kakau jetrocke. Am leevste de Politiker äver och Lück wie Du un Isch. Wenn zwei Künsler op de Bühn stonn nennt meh dat eh Zwiijespräch. Die ungerhallen sich dann eh bischje. Miistens speelt eeijner dovon ene Doof un dä andere ene normale Minsch.

Dreijesteen

Et kölsche Dreijesteen 2005

Die eijentlische Rejent en de Session ees et Dreijesteern. Et besteeht us däm Prinz, dem Buur un dä Jungfrou. En kleener Dörfje jitt ed och Prinzenpaare oder eenfach nur ene Prinz. En ener Sitzung ees dä Auftritt vum Dreijesteern dä Hühepunk. Dä Prinz begröss dann sing närrisches Vulek un deit se dran erinnere dat se veel Spass han sulle un nitt emmer alles su eerns nemme sulle.

Wieverfastelovend

An Wieverfastelovend fänk em Rhingland de Strooßekarneval aan. Me triff sich dann en de Kneipe un op de Strooß. All Jecke sin verkleed un jott dropp. De Uursprung vun Wieverfastelovend ess en Beuel (hügg bei Bonn jehüürich). Un zwar han sich do 1824 die Wäschwiever zesammejeschlosse un han e Damenkomitee jejründt für selever och Fastelovend ze fiere. Dat wor bes dohin nur för de Männer jedaach jewess. Zigg däm hätt sich de Wieverfastelovend em janze Rhingland verbreitet. En Bonn ess e ävve bes op hügg de heimlijje Haupdaach vom janze Fastelovend. En Beuel trick dann ene jruuße Fastelovendzooch doorch de Strooße un de Weetschafte sinn voll vun morjens fröh bes ovends spät. En Beuel jitt ed och keeijne Prinz sundern en Wäscherprinzessin für an de Ursprung vun Wieverfastelovend ze erinnere. En andere Dörfje werden op Wieverfastelovend Sitzunge avjehalde. Die suhjenannte Möönesitzunge oder Mädchesitzunge sin verjleischbar met de Herrensitzunge, weil do dann nur Froulück erinn dürfen.

Ruusemoondaachszoch

De bönnsche Ruusemoondaachszoch 2006 vür'm ahle Roathuus

Dä Ruusemoondaach me_m Ruusemoondaachszoch ees dä hüühtzte Fierdaach en de fünefte Joohreszick. En Kölle un veele andere Jemeinde zweesche Mainz un Düsseldorf trick ene lange Zooch met bunt jeschmöckte Waache un verkleedete Fooßjruppe doorch de Strooße un schmieße Kamelle un Strüüßje. Ed jitt äver och Dörfje un Shtädt die ad an Fastelovendsunndach odder iirz Fastelovendsdinnsdaach loosträcke. Nohm Zooch witt dan jefiiert bes spät en de Naach.

Alternativkaaneval

Ett jitt vill Lück di saare, nää isch sinn doh nit jeck, isch will ming Pläsiir hann äwwer dä janze Drißß med Tatatataah unn Bütt dat will isch nid. Da jittet dann de haade Junx wi dä Wolfgang Niedecken vunn BAP dä dat övverhoup ned will (dä jangk do ned föör Kooche hin). Unn dann jitt_et de Lück di wolle Fastelovend äwer ned esuh. Däswäjje hätt sisch dann en Alternativkaaneval entwickelt, met Strunx, Prinzessin Au hur] unn Jeijsterzoch. Äwwer hück eßß dat jenouso wi dä nomaale Fastelovvend.

Der Fasteleer angerschwoh en de Welt

Ene Schnappschoß fum Fasteleer op Trinidad un Tobääjo

Bei de Allemanne

Och bëij de Schwobe un andere, di Alemannesch kalle, jidd_et ene Fasteleer. Do sare se ävver dermiihts „Fassenett“ dorför. Zom joode Deijl es_se en de Schwäjz nit janz öm de sellve Zick, wi em Rhingland. En Basel jenau aach Daach späde, weil doh de Evangelische de Katholische noh em Äschermettwoch ärjere wollte.

Södamerika

En Södamärrika un en de Karribbische See ier Enselle kennt mer der Fasteleer. Bei dänne es de Fasteloovendszick jo medde em Sommer, dröm han di et lejsch, met winnisch aan en der Fasteleer ze trecke. Dozoh kütt, dat doh der Samba janz jruuß jeschrevve weed. Vör allem en Rio sen de Samba-Scholle dat, wat aam Rhing de Fasteloovensvereine sen, se ojanisėere zosamme der Ruusemoondachszoch, ävver se maache esu jät wi en Danzparraadt do druß, met vill Pomp un Prongk.

Veneedisch

E Päärsche ussem Fastelovend en Weneedesch

En dä Lajunne-Schtadt Veneedėsch en Itaalije aan der Adrija fieere se och. Dänne iere Fasteleer es berühmp övver de jannze Wält un trick alle Johre zehndousende vun Turißte aan. Jeviert weet doh ald zick vör 1100 A. D. un et künnt joot noch fröher aanjefange han. Doh han se janz düüre un opwändejje Koßtühme met Tradizjuhne övver de Johrhunderte. Beij de miehßte jehüüre Maske bei, di övver et hallve Jeseesch jon, un di Muul för et Äße, Dringke, un Bütze vrei lohße. Et jidd_ävver och Tradizjuhnßmaßke, di övver et Kenn jon, besöndersch di aan de ahle Peßmaßke äennere dunn, woh mer esu jät wi ene Schnäbbel draan hät, jruß wi dä Peck] vun enem Pellikahn, wat ävver en wohrheid_ens_ene Lufffelter för dorsch ze ödeme jewääeß wohr, domet mer de Päß nit krijje sullt, un dä Jeschtangk vun dänne Dude nit esu rüsche sullt.

Websigge

• Koelner Karneval Info (op deutsch)
• Karneval in St.Vith (övverwiijend_op deutsch)
• Karneval in Ostbelgien (op deutsch)
• Fasteleer en Veneedisch] (ob ėtalljähnesch]])