Langefääl

Hee di Sigg_is_op Kölsch
(mieh kölsche Sigge)
unn jeshrivve wii_mer_t_shprish
(mieh Sigge jeshrivve wii_mer_t_shprish)

Schablon:Clear

Wappe	Kaat

Övverseesch
Bundesland:	Noordrhing-Weßßfaale
Regierungsbezirk:	Düsseldorf
Kreis:	Mettmann
Geografische Lage:	51° 7' N, 6° 57' O
Hüh:	51 m ü. NN
Hühste Stell:	111,5 m ü. NN
Teefste Stell:	37,0 m ü. NN
Jrundfläch:	41,1 km²
Lück wo he lävve:	58.899 (31. Dezember 2003)
Bevölkerungsdichte:	1433 Einwohner je km²
Läng vun Nord noh Süd:	ca. 9,1 km
Briet vun West noh Ost:	ca. 6,8 km
Postleitzahl:	40764
Vürwaale:	02173, (02171), (0212)
Kfz-Kennzeichen:	`ME`
Jemeindeschlössel:	05 1 58 020
Stadtopdeijlung:	5 Veedel
Website:	www.langenfeld.de
Politik
Wahlerjebnisse:	Auflistung seit 1946
Bürjermeester:	Frank Schneider (CDU)
Rejierende Partei:	CDU

De Stadt Langefääl (Rhingland) litt em Bundesland Noordrhing-Weßßfaale un is ene Mittlere kreisangehörige Stadt vum Kreis Mettmann em Regierungsbezirk Düsseldorf.

Jeojrafie

De Stadt Langefääl litt em Sööde vun Düsseldorf, em Weste vun Solinge un em Noorde vun Levverkusse un em Oste vun Monnem am Rhing. Langefääl es us denne beide Ootschafte Richroth un Rösroth jemaaht woode. Die wore fröher dürsch e lang Fääl ( vun do kütt och dä Nome) usenanger. Et Rääsch sech Stadt ze nenne krooch Langefääl 1948.

Hück jid et en Langefääl de Veedel:

Immichroth/Stadtmitte	(27.317 Einwohner)
Richroth	(15.280 Lück)
Rösroth	( 7.238 Lück)
Berches	( 5.649 Lück)
Wiescheed	( 3.229 Lück)

wat zesamme 58.713 Lück määht (2006).

Jeschich

Et Langefääler Wappe op nem Jrenzsteen en Mählbroch

In Langefääl - "do jeijht de Poss af, do es dä Löw loss!"

Dä Sproch es en Aanspeelung op et Wappe vun Langefääl - dä Berjische Löw steijht för de Jrafschaf Berch un dat Posshoon zeijsch op de lang Tradition em Posswäse vun dä Stadt. Et Geschichsbooch vun Langefääl jeit bis in de Johre vun 1100 zoröck. Et ältzte wat mer esu römstonn han, is dä Türm vun dä Kirch vum hillije Määtes en Richroth. Dä han se öm 1150 opjestallt.

Dat Langefääl es us denne Kirchspeele Richroth un Rösroth jemaaht woode. Richroth is ävver äälder wie Rösroth.

Zwesche 1090 un 1120 es et eezte Mol dä Name Richroth en en Oorkund jeschrivve woode. För Rösroth han se de eetzte Oorkund eesch 1281 jeschrivve. Dat Ding han se em Kluuster en Aaldeberch jefunge. Övver de Kölle-Aanheijmer-Schossee (hück B8) un dä Verbindung Hitdöper Rhinghaafe (Levverkussen) un däm Berjische Land sinn fröher Possreijter jeridde un Posskotsche jefahre. De eetzte Poss en dä Jeschich vun dä Stadt wood 1774 als "Kayserliche Reichs-Posthalterey" vun dä Häärre von Thurn und Taxis opjemaaht.En dä blööt öm de Midde vum 19. Johrhondert wore en dä Poss övver 90 Pääds. Sick 1845 wor de Köln-Mindener-Eisenbahn dä stärker Konkerrent.

En dä "Franzuuse-Zick" af 1808 jof et de "Mairie" (Bürjermeestereij) Richroth. Se bestunnt un denne Spezialgemeinden Richroth un Rösroth. Em Johr 1910 woode die zweij Spezialgemeinden zo en Jemeind "Richroth-Rösroth" zesammehjelääch. Sick demm Johr 1936 heeß dat janze amptlich "Langefääl Rhld.". Em Johr 1939 wood dat Wappe verlinnt un em Johr 1948 dä Tittel "Stadt". De Stadt Langefääl hät 2008 ehr 60-jöhrisch Stadterhebungs-Jubiläum jefiert.

Wo mer hin muß

Wasserburch Huus Jraven

De Wasserburch "Huus Jraven" wööd zem eetzte Mol em Johr 1334 en en schreff jenannt. Se wood ald en Retterburch wahrscheinlich öm 1300 opjestallt; de rischtije Johreszohl hät noch kinner jefunge. Noh däm Wesse vun Hück, kammer dovun usjehe, dat se dä Nohfoljebaou vun dä Holzäädburch, dä „Motte Schwanenmühle“ us em Mettelalder es. Se litt esu ömm 800 m vum Huus Jraven fott, en Rächtong Schwonemööhl. Dä U-förmije Backsteenbaou es aan dreij Sigge vun briete Wasserjräve ömjovve. De Hüüser em Söödweste, die noch do sin, kumme us em 16. un 17. Johrhondert. De Wasserburch Huus Jraven ess en Privotbesetz. Rinkicke derf mer ligger nit. Standort: Langenfeld-Wiescheid, Graf-von-Mirbach-Weg.

Schwonemööhl

De Schwonemööhl wööd jät 1341 en en Oorkund em Zusammehang met Huus Jraven jenannt. Se es domet de eetzte Mööhl us Langefääl, wo mer jet schreflich jefunge hät. Se stunnt fröher beij dä Wasserburch "Huus Jraven" un wor lange Johr et Eijentum vun de Jrafe vun Mirbach. Standort: Langenfeld-Wiescheid (Krüdersheide), Zur Schwanenmühle 1

Kath. Kirche St. Martin, Langenfeld-Richrath

Kirsch vum hillije Määtes in Richroth

Dä us Kohlesandsteijn un Tuffquadere jebaoute Türm vun dä Kirsch vum hillije Määtes es 22 M huh un et ältz Bouwerk en Langefääl.Vum Aanluure noh es hä us dä zweijte Hälf vum 12. Jh.. Tatsach es, dat de ältz Kirsch woll vill äälder es. Wat se beijm Buddele gefunge han, löss dovun usjehe, dat de eetzte Steenkirsch em 10. Jh. opjestallt wood. Die denke, dat ze eesch en Kirsch us Holz opjestallt wor, se han ävver dovun nix mieh jefunge. En paar Jräve us dä Zick lööß sujet denke. För dä Baou kütt et 9. Jh en bedrach. Fondstöck us Ton beläje dat. Jet besündisch en dä Kirsch es et Däufbecke us Drachenfels trachyt (2. Hälf vum 12. Johrhondert) un en Fijur us Lindeholz „Madonna mit Kind“ (öm 1480).

Further Moor

Dä Kään vum Natoorschotzjebiet Further Moor hät 43 Hektar Fläche un stallt en em Kreis selde Heidemoor- un Üvverjangsmoorfläch met gefäähdete Planteaate dor. Öm dä Kään läät sech schötzend ne dechte Wald us ongerscheedleche Boomaate.

Am mieste fingt mer ne feuüchte Moorbirkewald un en dicke Kruutschech met Torfmoose drin un richtich vill dudes Holz. He wähs stellewies och dä Mittlere Sonnentau. De Feuchtheide- un Övverjangsmoorfläche sin dürch aahnjefangene Rejenerationsaahnstrengunge (u. a. Widdervernässung) zem Deijl ärsch nass un miestens önwechsam. Op däm mieste vun dä Fläch kam mer nit jon. De Wäje em Further Moor sin miestens jot usjebaout un även. Se sin doher jot zem fahre mi m Drohtessel un zem Dschogge.

Et Further Moor is en tüpisch Neederrhinglandschaf un et letz Stöckche vun en em jruuße zesammehängend Moorgebiet. Hück is et fass dä letzte Läävensraoum för selte jewodene Plante un Deere un ald huhwertich Biotop e bedeutend Natooschotzjebiet. Deere un Plante die mer angerswo koom süht, han he e Stöckche zom Övverlääve jefonge:

Torfmoos un Jarelstruuch bedecke de Moorschich, dat Jefleck Jongekruut un dä fleeschfressende Sonnentau blöhe unjestört. Libellen, Frösch un Eidechsen lääve en dä Moorjäjend. Vill Vurelaate, dobeij och selten Jäss wie dä Kleinspecht un de Waldschnepfe brööte he. Doröm müsse die Lück och op dä usjewiesene Wäje blieve.

Dückeburch

En fröhere Wasserburch an dä Rösrother Stroß. Bess en et 15. Johrhondert zoröck is de Jeschich ald erforsch. Standort: Langenfeld-Reusrath, Reusrather Straße

Evangelische Kirche Reusrath

Baouwzick: vun 1792 bis 1794. De Jründung vun dä evangjillische Kirschejemeijnd fällt in et Johr 1553, 1625 jangk se unger un wood 1683 neu jegründt. De evangjillische Kirschejemeind is eijn vun de ältzte em Berjischen Land. Et Kirschehuus steijht unger Denkmolschotz, vör allem wäjen dem kossbare Orjelprospekt, dä de Kirschejemeind 1803 jekööf hät. Standort: Langenfeld-Reusrath, Trompeter Straße

Gut Hecke

Baouwjohr: 1717. Dat Huus is e sujenannt "Vorlaubenhaus", rischtisch selte en dä Jäjend, aan dä B 8 in Rösroth. Dä Vürbaouw es en Deel vom Huus, mäht e Dach övver dä Trottewaar un litt op jroße Pöhl. Fröher kome do de Pääds un de Kutsch drunger. Mer sääht, dat Napoleon en dämm Huus jeschlofe han soll. Standort: Langenfeld-Reusrath, Opladener Straße

Baouwdenkmöler en Langefääl

Huus Arndt

Dä "Umweltschutz- und Verschönerungsverein Langenfeld e.V." hät schon aan e paar Hüüser Denkmoolschildches dranjemaaht öm de Lück jet övver de Hüüser ze verzälle wemm se jehühre un wat fröher met denne Hüüser wohr:

Rietherbach, Riethrather Mühle
Wiescheed, Wasserburch Huus Jraven
Wiescheed, Gehöft Wiescheed
Feldhuusen
Richroth, Kirchturm Hillije Mätes
Alt Jläbbisch, Zur Bleiche 4,6+8
Jläbbisch, Jläbbischer Hoff
Berches, Brandshoff
Immichroth, Kath. Pfarrkirche Hillije Jupp
Immichroth, Historisches Schullhuus
Am Maatplatz, Huus Arndt
Berliner Platz, Huus Wagner
Rösroth, Jut Dückeburch
Langefääl, Rheinische Kliniken
Rösroth, Evgl. Martin Luther Kirsch
Rösroth, Evgl. Pfarrhaus
Rösroth, Kath. Hillije Barbara-Pfarrkirsch

Texte der Denkmaltafeln und Fotos der Baudenkmäler

Berches

Dat Veedel jrenz em Noorde an Düsseldorf, em Weste an Monnem-Boomberch hät övver dä Dumme 5.649 Lück un et jitt ald besondesch e Dreijjesteen dat Helau rööf.

En de Jemarkung Berches jehüüre de Ootschafte Wulfet (Wolfhagen), Fuhrkamp, Stefenshofen und Langfort.

En Berches jitt et ne zimmlisch joode Spochtvereijn - dä "SSV Berghausen" - , de eetzte Fußballmannschaff spillt en dä Bezirkslija, dä Kirschenchor Hillije Cäcilia, dä Männerchor MGV Philomele Berghausen gegr. 1880 un dä Heijmotvereijn Kirmesjonge Berghausen gegr. 1929.

Berches is e Dörp en dä Stadt. Ofwoll en de letzte 20 Johr vill neuje Lück en et Dörp jekumme sinn, es dä Karackter vum Dörp immer jeblieve. In Berches wööd ne eijene Faasteleer met Dreijesteen un Zoch am Sunndach jefiert, un jed zweijte Wocheeng em September is Kirmes mit Fesszelt un Fahrjeschäff (2-3).

Schörreskaare met jet drop

De Fessfolch is immer et selve:

Samsdachnommiddach öm Dreij is Fassaanstich, öm fünnef en Fessmess in uns Heimotsproch un hingerher ene Fesszoch dörch et Dörp. Em aahle Dörp wööd dä Zachäus usjebuddelt un dä Fesszoch jeiht dann in et Fesszelt zem danze. Am Sunndach is ömm zehn Kranzniederlejung am Ihremol un ab ellef e Schürreskarrerenne. Nommeddachs is dann de Siejerihrung un widder Danz. Am Monndach wööd ne Kranz am Ihremol en Wulfet hinjelaaht, un aanschleeßend is Tombola un widder Danz. Oovens af aach wööd dä Zachäus widder unger de Ääd jebraach un de Kirmes jeiht met Füerwergk un Danz ze eng.

Richroth

Wiescheed

Immichroth/Stadtmitte

Rösroth

D'r Ootsdeijl Rösroth is dä Ootsdeijl vun Langefääl, dä janz unge em sööde litt. Rösroth jrenz do unge tireck an Levverkusse. In Rösroth is de "Kölsch-Alt-Jrenz", un och de "Alaaf-Helau-Jrenz". E Beijspill: Rösroth is d'r eijnzije Ootsdeijl vun Langefääl, wo em Faasteleer "Alaaf" jerofe wööd. Die angere nähme leever dat Düsseldorfer "Helau". In Rösroth jitt et och en Fasteloovenszoch d'r "Lichterzoch": Am Karnevalssunndaach wenn et dunkel weed, jonn die Rösroder Jecken mit ville kleene Lichter jeschmückt durch et Dörp. Vill Lück die do lääven schmücke och de Jääden un fiere do schon lang befor d'r Zoch kütt.

En de Jemarkung Rösroth gehüüre de Ootschafte: Mählbruch, Jieslenberch, Hapelrath un Furth.

Weetschaff

Langefääl hät en jood Vohältnis vun kleijne, mettlere un jroße Betriebe. Doher is Langefääl och de penunsemässich am beste opjestellte Stadt öm 60.000 Lück en dä ganze Republik. Sick dem 3. Oktover 2008 is Langefääl de eetste Stadt met en Eijnwohnerzohl zwesche 50.000 un 100.000 die kinn Scholde mie, dofür eije Jeld hät.

Weijl e neu Endostriejebeet em Fuhkamp en d'r nöh vun Düsseldorf-Hellerhof opjemaht wood, kunnte vill neuje Ongernähme jewunne wääde (u. a. Goldbeck-Bau, et Postverteilerzentrum vun d'r deutschen Post, Orthomol).

De jrößte Aarbeijtjevver

ara Shoes AG (Schohnsfabrikk)
Deutsche Post AG (Briefverteilerzentrum Brief- und Paketlogistik)
Goldbeck Bau (Baubranche)
Hallo Pizza (Franchise Unternehmen)
Kye Systems Europe GmbH (Computerperipheriehersteller)
Lanxess (Chemie)
Kraftverkehr Nagel (Spedition)
Orthomol (Pharmazie)
RWE Rhein-Ruhr AG (Energie)
Strauss Innovation GmbH & Co.KG (Einzelhandel)
Rheinische Kliniken Langenfeld, Fachklinik für Psychiatrie, Neurologie und Psychotherapie (Gesundheitswesen)

Inkoofe

Stadtjalerie vun hinge

Maatarkade

Maathall

En Langefääl jütt et en d'r Stadtmett einije jrößere Plätz wo mer joot Inkoofe kann. Do es de Maathall op demm Maatplatz, de Maatakaade, de Stadtjalerie un sick dem Herbs 2008 noch e neu Inkoofzentrom, et Maatkarree.

Voanstaltonge on Fäss die eijmol em Johr sinn

Fastelovend

Samsdaach Zoch en Langefääl
Sunndaach Zoch en Berches
Sunndaach, des Nääts Lichterzoch en Rösrod

April

Stadtfäss

Juni

ZNS-Sommerfäss, sigg 1989

September

Kermes in Berches, sigg 1929
Schötzefäss met Kermes en d'r Stadtmett
Schoppefäss, sigg 1978

Kultuur

Stadthall mit Schauplatz

En d'r Stadtmitt vun Langefääl is en d'r Stadthall d'r Schaupatz, wo Kabarett un Musikvoanstaltonge jemaht wäde. Tireck dobei es de Böchereij. Schräch jejenövver ham mer dat REX Kinno, dat och vun d'r Stadt ongerstötz weed. Kons em öffentleche Roum es en Langefääl e jroß Ding. 2007 wood met demm Opbouw vum Wiescheeder Kotte, dämm Huus vum letzte Langefääler Schaleschniggo Wilhelm Jakobs en ner jroße un modään Vopackung us Jlas, jenau wie d'r Opbouw vun de sujenannte „Schwaadlappe“ vum Langefääler Könslo Franz Leinfelder en Immichroth an d'r B8 zwei wechtije Konswerk neu opjestallt. 2008 - zem 60. Stadtjubiläum - is en 16 Meter huh un onjefäär 600.000 Euro düüre Fijur vum ingonazional bekannte Könslo Heinz Mack als Schänkong vun zwei wechtije Langefääler Ongernähme opjestallt woode.

Voeijne un Istituzione die met Kultuur ze dunn han

Quartettvoeijn Jladbach
Langefääler Frauechor
Männerjesangvoeijn "Harmonie"
Männerjesangvoreijn "Philomele Berches gegr. 1880"
LaFraThe Langefääler Frauetheato
Jospelchor Langefääl
Kerchechöre en Richtoth, Rösroth, Immichroth, Berches un Hardt
Musikschull Langefääl
Rhingstäänche (Tanzjrupp us Pänz)

Wie m'r hin kütt

Em Öffentlische Persunnenohverkehr is de Stadt övver die Haltestëlle „Langefääl (Rhld)“ und „Langefääl-Berches“ aan de S 6 Essen – Rotinge-Oss – Düsseldorf Hbf – Düsseldorf-Benroth – Langefääl – Kölle Hbf – Kölle-Nippes aanjebonge. Ußerdämm verkehre einije Buslinie. De Stadt jehüürt zem Verkehrsverbund Rhein-Ruhr. Beij Fahrte noh Levverkusse und Leijchlinge jelte de Preijse vum Verkehrsverbund Rhein-Sieg.

En sing Eijeschaff als Schnettstell zwesche denne Verkehrsverbönde Rhein-Ruhr un Rhein-Sieg hät Langefääl (Rhld) im ÖPNV zimmlisch jroße Bekanntheijt jekritt.

Em Stroßenverkehr wööd Langefääl dürch de Bondesautobahne A 3, A 59 un A 542 aanjebonge, wie och dürch die Bundesstraße B 8 un B 229.

Aan de Fluchhäfe vun Düsseldorf Düsseldorf International(ca. 28 km fott) - dat is dä jrößte in NRW - un Kölle Köln-Bonn (ca. 35 km fott)kütt mer och schnell draan.

Schull

En Langefääl jütt et e Jümasium, en Jesambpschull, zweij Realschulle, dreij Hauppschulle, en janze Meng Jrundschulle un en Schull för Pänz die besonder Hülp zem liere bruche.

Liss vun dä Langefääler Schulle

Spocht

Et jütt u. a. foljende Spochtvereine: TC Grün-Weiß Langenfeld (Tennis),Golf am Katzberg e.V. (Golf), FC Langenfeld (Badmintonbundesliga), Langenfeld Longhorns (2. Football-Bundesliga), Kanu Club Langenfeld, SG Langenfeld (eigenes Bewegungszentrum), darunter die SGL Devils (1. Skaterhockey-Bundesliga Herren und auch 1. Skaterhockey-Bundesliga Damen), GSV Langenfeld (inzwischen zugehörig zur SGL), Tuspo Richrath, VfB 06 Langenfeld, SSV Berghausen, SC Germania Reusrath, HSV Langenfeld, SCP Panther (alle Fußball), DJK Unitas Langenfeld (Tischtennis), Judo Club Langenfeld eV, Bogensportgilde Langenfeld eV un Wasserski Club Langenfeld.

Städt mit denne ne Klüngel ess

Städtefründe sinn:

Kirjat Bialik, Israel, sick 1991
Köthen, Sachsen-Anhalt, Deutschland, sick 1990

Pänz us dä Stadt die mer kenne sullt

Felix Metzmacher (* 15. Määz 1877 in Burscheed; † 31. Oktober 1914 em Eetzte Weltkriesch, Fronkreijch), vun 1908 bes 1914 Bürjermeester vun Langefääl
1953, 14. März, Jürgen Kohler, Räschswesseschaftlo
1976, 26. Dezember, Cora Schumacher, en Moderatorin, Fotomodell un de Ehefrau fum Rennfahrer Ralf Schumacher
1981, 30. Januar, Björn Joppien, deutscher Badmintonspieler
Jörg Bergmeister Rennfahrer en de DTM un de amerikanische Indy Serie
Stefan Kießling (* 25. Januar 1984 in Lichtenfels), deutscher Fußballprofi, spillt för Bayer 04 Leverkusen, hätt mol en Langefääl geläävt, äwa jetz en Leverkuse
Benjamin Süß, Weltmeester em Wakeboarde, es jeboore un läävt en Langefääl

Jet ze lääse

Rolf Müller: Stadtgeschichte Langenfeld. - Jebunge Ußjov - 1008 Sigge - Langenfeld 1992 - ISBN 3-929365-01-4
Manfred Stuckmann: Verzällchentour durch Langenfeld, Leben und Leute, Gestern und Heute. 129 Sigge met CD-ROM - Langenfeld 2004 - ISBN 3-929365-17-0

Websigge

Commons: Langenfeld (Rheinland) – Sammlung von Bilder, Filemche un Tön op Wikimedia Commons

Schablon:Navvi Städt Kr Mettmann Schablon:Navvi Städt NRW