Leßß met Sönderfäll bem Dattum

Et jid ene jantse houfe sönderfäl met kalländere un dänne iir ungosheed un ömshtälleräije.

krißlishe kallendore

Dat Joohr Null

Et jov keij Joohr Null. Noh däm Joohr 1 vüür Christos koom direk et Johr 1 Anno Domini — wat nattüülish Qwatsch_eß, dänn in dää Zick hätt mer_esu noch jaa nit jezallt. Ußßerdämm iß Jesus hööxwaasheijnish eets öm dreij noh Christus jeboore woode. Andere sare 5 vüür Christus. Allso mer weijß et nidd_esu_rääsh.

1582 weed do jrejorijanishe kallendo dermitß ennjefüot

• Ussnaame daare woaren'de 05. Oktoober beß op de 14. Oktoober — die Dare joav'et miehtßtens eejnfach nit.
• Schweede, Finnlant, un Russlannt hatten'ze ävver doch.

Em Joa 1582 wood'ä jregorijanische kallendo vun Paps Jrejor XIII. ußjedaach un injezäts. Hä vullt vidder de Sonnevende un de Daachs- und Naachtsjishe med_em kalländo un dem dattum en do trett kumme looße. Jääjenövver do astronomische zick woo dat ussenannder — mer hätt öm de zeen schalltjoare zick Kristi Jebuot ußloase mösse, wat mer ävvo nom julijanische kallendo nit jedonn hatt. Dat woot jets noajehollt, dröm kom noa däm 04. Oktoober direk dä 15. Oktoober. Deshalev fählen och zeen Daach en däm Joor. De Wochedaare wooten ävver övverall akkeraat wigger jezallt.

Ene deijl vun de wellt dä nit katoolisch woa, hätt et ävver nit metjemaat: Schveede, Finnlant, un Rußßlant vüür allem. Beij dänne leef dä Kallender unjehemmp wigger op julijanisch.

Joore 1700 beß 1712 en Shveden un Finnlannt

• De daare vum 1. mächts 1700 beß 30. fävroa 1712 woare andes.

Em joo 1700 vulte de Shwede vum julijanishe kallendo noam jregorijanishe kalläno wääßelle, dä wo jo och anderswoa noch niddesu lang en betriip, un doför hät dä schaltdach dran jleuve möße, daach mer, för veezish joa lang dan wöarese bäj. Endämjoa feel dä dann och uß ävve donoa henset zwäj moal vojässe. Also sin 1704 un 1708 och in Shvede shaltjoore jeväese wi övo'all, sönß wo wo nur'enne dach shpääder wi do em kalendo, zik däm 1. Määts 1700 aanjevange, voshtäjt sish. Dan hansetsish wido andos överlaat un wulltejäz bem jregorijanishe kalläno bliive. Ömnoviddo inde tritße kumme hanset nääks endäm shaltjoo vun 1712 net nuur de de 29. söndon jlishoch dä 30. fävroa erin jemaat, do woarense widdo bäj. Un weil dat doamoalije Shveden'ene joode Däjl vun hük Norrwejen'un janß hück Finnlannt unger sish hat, wodat och in Finnlannt un däjelß in Norrweej'esu.

Em Joa 1753 sinnde Schvede dann nom jregorijanishe kallendo jewääßeld.

Schvede un Finnlannt shtelle op do kalläno no Jregor öm

Em Joa 1753 han de Schvede, un och de Finne, wo domols unger do shvedishe kroon shtundte, vum julijanishe kalläno nom jregorijanishe kallendo jewääßeld. Wi't jenou für sish jingk, mösse mer noch eruskrije.

de de rußße han dä refolitßjonäre kallendo

• de dare fum ? beß nom ? wore andeß

Noadäm de Ruße beß koot no de refoluzjon 19 emmer noch dä julijanishe kalläno hatte wore se esu jevännt enne andere kalländo wi dä räß vunde krißlishe wält tse hann dat se träk 29 dä nöje jregorijanishe kallendo widdo loß hann moote unene janße noüje met alle moonde op drißßish daag ejal lang maache moate. Dröm joavet dann in 30 un 31 beij dänne troz käj shaltjoo ne 29. un 30. fävroa, käjne äjntßije 31. daach ennem moand, un fö di fio dach am eng vum joo di övvo bliite jovet ferije un käjne moand un kej dattum. Em Joo 32 hanse dat jraat widdo ophejovve. Dat jannze shpill jingk ejalesu och em räß vun dä sofjätunjon beß no Fladdivoßtokk.

Erfongene

• Dä 35. Mäj eß e Booch vum Erich Kästner voo e Pääd Schlittshoh leuf un mer jett övver et Schlaraffelannd liehre kann, un dat verzällt inntertaat wadd_om fönnevundrißßishßte Mäj paßßeed_eß.