Ongerscheide zwesche Versione vun dä Sigg „Bellatrix“

'''Bellatrix''' (lat. Kreejerin), em Bayersche Kataloosch als '''γ Orionis''' (latengiseert ze '''Gamma Orionis''', kuêt '''Gamma Ori''') bekannt, es d'r van de [[Ääd (Planeet)|Äêd]] uss dritthelleste [[Steern|Stäê]] em Stäênebeld [[Orion (Stäênebeld)|Orion]]. Et weed nävve [[Beteijeuze]] als demm Orion sing angere Scholtestäê bezeechnet on es dä fünnef-on-zwanzesch-helleste Stäê am Naahtshemmel.

Dä traditionelle Noam 'Bellatrix' (vamm [[Latting|lat.]] ''bellātrix,'' wat esuvell wie ''Kreejerin'' heesch) kütt et iêsch en de Werke vamm persesch-islamesche Astroloje Abu Ma'shar al-Balkhi vüê, woamet me ävve uêspronglesch 't [[Capella (Stäê)|Capella]], on nit Bellatrix jemeent hätt. Späte, em 15te Joêhhonget, hätt me de Noam ävve dann aan Gamma Orionis övvetraache. 2016 hann sech d'r Internationaale Astronomesche Union iêh Metjleede jetraufe, öm ene standardiseerte Kataloosch füê alle Stäênenoame ze êstelle, woa Bellatrix dann och entjültesch si hückije Noam bekumme hätt.

Bellatrix es ene räêt massive Stäê, met onjefäê 8,6-Moal esuvell Mass wie de [[Sunn]]. Et is met ca. 25 Mio. Joêhre noh ene relatev jonge Stäê, wat bej su en Mass ävve att ussreech, öm de janze [[Wasserstoff|Wassestauf]] en sing Bennere verbranngk ze hann on de Houprieh ze verlasse. De effektive Temperatur op si öüssere Bovveflääch deet ca. 22.000 K bedraache, wat vejliche met ons Sunn (5.778 K) êhävvlesch hühe es. Wääje deese huhe Temperature, hätt 't Bellatrix och si helle, blau-wisse Färv, die füê B-Typ-Stäêne övlesch es.

Fröher hätt me jedaaht, datt 't Bellatrix zer Orion-OB1-Stäêneassoziation jehüürt (woa z.B. och [[Alnitak]], [[Alnilam]] on [[Mintaka]] jehüüre), meddlerwiel jlöüv me ävve, dat't eijentlesch vell nähe ligg. WesseschaffleWesseschafftle jonn nit doavan uss, dat Bellatrix irjendwelche Bejleiter hätt.

Bellatrix weed als eene van de klassesche Navigationsstäêne jezällt, die füê de Orientierong am Hemmel jenutzt wääde. Dä Stäê hätt zoademm jruße Bedöckong füê'tWardamant Wardaman-Vollek en Noord-[[Australien|Australie]], suwie füe de Inuit, woa Beteijeuze on Bellatrix denn Aanfang vamm Fröhjoê eenleede.