Ongerscheide zwesche Versione vun dä Sigg „Pole“

Inhalt gelöscht Inhalt hinzugefügt
Stephan 0796 (Klaaf · Beijdrähsch)
Keine Bearbeitungszusammenfassung
Stephan 0796 (Klaaf · Beijdrähsch)
MKeine Bearbeitungszusammenfassung
Reih 4:
'''Gesjichde'''
[[Datei:Magiczna kraina.jpg|thumb|Et Polnesche Land es Platt oder hövellijesch;]]
De Nohm Pole wood bekännd in 966, als König Mieszko I sisch zum [[Kattolesche glaube]] bekehrt hatt un d Sklawische Völker dä lääve tösche de Flöße [[Oder]] un [[Weichsel]] in öt jebeed sisch voreenigten. D Nohm Pole steehd vöör Flääche oder Felde. Em Joohr 1024 wood Pole offiziell en Königrich. Em 1386 es en Union mit Litauen entstänge, en 1569 sinn de zwee Staaten voreenigt bis etöt Joohr 1795, als [[Österreich-Ugarn]], [[Rußland]] un ö[[et Pruse|t Pruse]] de Jebeede va etöt militärischmilitäresch schwache Pole verdeehlten, wono öt klengere Herzogdom Warschau ööverbliev onger eescht Frangzösesch [[Napoleontish]] Heerschaff un spääter onger de Russische Tsar.
 
No d [[Eeschte Weltkrisch]] es en jrüße Polnesche Staat entstänge, ävver nitt wie et Pole va hüdsche daag. De Jebede Pommern, Silezien, un Ostpruuse blääve no t [[Vertrag va Versailles (1919)]] bei Dütschland. Provinz Posen, Westpruuse enun klenge deele va Silezien woode PolnischPolnesch. De Polnische Staat omfässte noch deele va et hüdsche Litauen un Weiß-Rußland. Danzig (op Polnesch: Gdansk) wääd och Polnesch Staatsjebeed. Domit bekäm Pole en Meerhafen an d'r Ostsee.
 
Pole hat zemelesch jeleje en d [[Zweete Weltkrisch]]. Am 1 September 1939 es de Staat dörch de Truppe va Hitler anjejriffe. Pole war och verdeehlt tösche et [[Dritte Reich]] un d [[Sovjet-Union]] va [[Stalin]] en etöt [[Molotow-Ribbentroppakt]]. En etöt Polnesche Staatjebeed sinn mehrere [[Konzentrationslager]] jeboud, wie [[Auschwitz-Birkenau]]. Unjefähr 6 Mellion Polnesche enwohner (mit en jrüß Anzahl [[Jude]]) sinn geshtorve en de Krisch, och dörch [[Genozid]]. Vööl Dütsche Lüüh de lääve in de Ostjebeje en öt hüdsche Pole sinn vertriebe no Dütschland oder jeshtorwe dörch Tötung un Hunger.
 
No d Zweete Weltkrisch es öt Pole va Hüdsche daag entstänge mit en Kommunistisch Heerschaff onger d Sovjet-Union. En de vreue Joohre 1990 is öt [[Kommunismus]] jefälle un es Pole en freie Staat jewoode mit en [[Martweetschaft]].
Reih 14:
'''Övver öt Land'''
Pole es en Platt jebeed, mit einzije Jebirje em Süde des Landes, an de Jrenz mit Tschechien un d Slowakei. D hükßde Stell es d Rysy (2499 Meter N.N.) en de [[Tatrajebirje]]. Öövrige Deele sinn bis unjefähr 350 Meter N.N. hüch. De jrüßte Flöße sinn de Weichsel (1047 km länge) un de Oder, de och vöör en deel de Jrenz es tösche Dütschland un Pole. Em et Norde litt de Ostsee, mit Danzig als vöörnehmste Meerhafen. Warschau ises de jrüßte Stadt. Anger Städte sinn [[Krakau (Kraków)]], [[Kattowitz (Katowice)]], [[Lublin]], [[Breslau (Wroclaw)]], [[Posen (Poznan)]], [[Lodz (Łódź)]] un [[Stettin (Szczecin)]]. Pole es verdeehld en [[16 Woiwodschaffte]].
 
En Silezien es en klenge [[Dütsche ethnijesche Jruppe]] amtlisch jeschützt, in Silezien sinn och de [[Schklawische Sileziern]]. Nordlisch bei Danzig wonne de klengere Schklawische Jrupp va de [[Kaschuben]], mit en angere kultur als de etnijesche [[Polen]]. [[Weißrussen]] lääve Ostlisch va de Hauptstadt Warschau. D [[Ruthenen]], mit en kultur de mehr entsprischt mit de Ukrainesch/Russesche kultur, lääve em Südoste Poles. De offizielle Sprooch ävver es et [[Polnesch]]. [[Kaschubesch]] es en regionale Sprooch.
 
Unjefähr 90% va de Polen es Kattolesch. Anger Glauben sinn d [[Orthodoxe Kirche]] un d [[Lutheranesche Kirche]]. D sinn och klenge Jüdesche, [[Muslimische|Moslimesche]] un [[Protestantische|Protestantesche]] Jemeinschaffte.
Di Sigg heh stamp vun „https://ksh.wikipedia.org/wiki/Pole“.