[[Image:Rosenkohl.jpg|thumb|right|181px|Dreij Shprütshe]] ▼{{Lemma_Wrede}}
{{Atikkel_op|Kölsch|Wrede oder Akademie}}
'''Spruut''' (ußß dä Art ''Brassica oleracea'') ėßß vumm [[Biologie|biolorische Standpunk]] enne Forvanndte_fumm [[Kappes (Planz)|Kappes]]. Se sinn och uß wi janze klejn Kappeßße, esu deck wi ejne Duume odder zwäij. [[Image:Brysselkål,_Iduns_kokbok.jpg|thumb|left|181px|En Schpruutte Plannz<br /><small><small>(En Aansish, wi wäm_mer pladd_o_m Buch lijje däät)</small></small>]] Se senn jröhn un de Blatt_Adere sinn jääl_wiiß. Waahße důnn dij_op Stengelle, di sinn etwa esu deck wi_ne Fenger odder jätt mieh. Do sezze_se dann_esu shpiraalesj_eröm_eröm, un mer kann_se affplökke. Bovve drövver hät die Plannz norr_em paa jruuße jrööne Blädder. Di mößße joot shtonn, söns hät di ze winnish [[Wasser|Waßßo]].
▲[[Image:Rosenkohl.jpg|thumb|right|181px| DreijDrei ShprütsheSprütche]]
Di jannze Plannz weed_nidd_enz etva_[[knii]]_huuh.
{{Schrievwies|ksh-wrede=Spruut, Sprute, Sprütche, Sprutekühl|ksh-rt=[[Shprütshe]], Schprütshen}} ▼'''Spruut''' (us de Aat ''Brassica oleracea'') es, wann mer et biologisch anluurt, ene Broder vum [[Kappes (Planz)|Kappes]]. Hä süht och us wie janz kleine Kappesköppe, esuh deck wie ene [[Dume]] oder och zwei.
[[Image:Brysselkål,_Iduns_kokbok.jpg|thumb|left|181px|En Spruteplanz]]
De Sprutekühl es jrön un de Blatt-Adere sin jälwieß. Waaße dunn die op Stengele, die sin esuh deck wie en [[Fenger]] oder jet mieh. Do setze se dann esu spiralförmich eröm, un mer kann se afplöcke. Bovve drüvver hätt die Planz noch en paar jroße jröne [[Blätter]]. Die mösse jot stonn, söns hätt die Planz nit jenüjend [[Wasser|Wasser]]. Die janze Planz weed nit janz kniehuh.
De '''ShpruuteSprutekühl''' kummekütt uhrsprönglisj_ußus dade JäjendtJejend funvon [[BrößßelBrüssel]] en [[BelljieBeljie]],. do kütt och dänne io Naame heer, unn etEt jitt se zigksick dämdem eezte DrettelDrittel fumvum [[19. Johrhungert]]. FunVun doodo hannhan se seshsich flögg_övverflöck jannzüvver janz [[Europa (Kontinent)|Europa]] ußjebräjdtusjebreitet.
ShprütscheUngerm Johr kritt m'rmer koumSprütche oddernur winnishselden ėmze janzekoufe. Joor,Se se wäädeweede noh de [[IießhelijeIeshelije]] em Mai jeplanz un noh_emnohm eezte [[Froß]]Frost em November jeärndtjeärnt. En [[Deutschland]] wääde iier wennish Sprütsche jeärndt, em [[Rhinglandt|Rhingland]]_ävver märreklish mieh.
En [[Deutschland]] ensjesamt weede nit esuh vill Spruute jeärnt, em [[Rhingland|Rhingland]] ävver deutlich mieh.
Schprütsche kammerkann mer [[esse]], do_fürdofür weede se weede_seeets eetß_enßens jekoch. Do schnigg_merschmieß mer brunge, welləkewelke, un drüjje jäälejäle ShtälleDeile fott, schnigg dä Fooß jlatt un schnigg_enschnigg krüzwiißen krüzwies en,. dannDann avv_enaf Sallzwaßßeren unet Salzwasser. Serviere dot mer de Sprütche met paaene [[NößßBechamelzauß]] (Förus zede Äßße)|Nößß]]Spruutebröh, oddermet [[Sonnebloome_KäänBotter]] zesammeoder koche.[[Speck]], Mer[[Milch]], kan_noch jet[[Salz]], [[MußkaatPeffer]] draanun rieve[[Muskat]]. Lekker!
Wä_t maach, dä serveet de Spruute met 'ner klassichen wießen [[Mällschwitz]] uss dä Spruute[[bröh]] met [[Botter]] oder mareren [[Speckwürfel]], [[Milesch]], [[Salz]], [[Peffer]] un [[Mußkaat]].
▲{{Schrievwies|ksh-wrede=Spruut, Sprute, Sprütche, Sprutekühl|ksh-rt=[[Shprütshe]], Schprütshen}}
<!-- ======= -->
| 