Ongerscheide zwesche Versione vun dä Sigg „Tyr“

Inhalt gelöscht Inhalt hinzugefügt
TiwazCitlalli (Klaaf · Beijdrähsch)
Keine Bearbeitungszusammenfassung
TiwazCitlalli (Klaaf · Beijdrähsch)
Aussprache überarbeitet
Reih 1:
[[Datei:Tyr and Fenrir-John Bauer.jpg|mini|[[John Bauer]]: Tyr met dem Fenriswolef. 1911.]]
 
Dä '''Tyr''' (uêjermanesch weddehäêjestellt: *''Teiwaz'', *''Tiwaz'') es ene Jott uss'tr [[Jermanische Mytholojie|jermanesch Mytholojie]]. Hä es de jott vamm Kreech, vamm Hemmel on vamm [[Thing]]. ''Týr'' es doabej ävve bluß senge ahlnordischeahlnordsche Noam, em Ahlängelsch heesch e ''Tiw'' on en d'r Ahlhuhdütsche Sprooch vleech *''Ziu''. Sengem Noam nohnoah woêwôê dä Tyr fröherfröhere ene vell wichtijere Jott, ävve en de skandinavischeskandinavsche SagasSajaliteratur spellt e kenge su jrußebedöggsam RolleRoll mieh.
 
== Noam on Etymolojie==
Dä Noam Tyr kütt van de wedderhäêjestellte, proto-jermaneschejermaansche FormForêm *''Teiwaz'' of *''Tiwaz'', wat wedderöm de seleveselêve sproochliche UêsprongUêsprongk wie angere indojermanischeindojermaansche Jötte, z.B. dä römescherömsche Jupiter odde dä jriechesche Zeus eshätt. HückzedaachHüggzedaach es senge ahlnordischeahlnordsche Noam ävve amet bess bekanntbekanngk. En ded'r meeschte jermaneschejermaansche Sprooche fengk me d'r Noam vamm Jott vüêallem em [[Dingsdaach|Dengsdaach]] wedde (z.B. Ängelsch: ''Tuesday''; noarwäjesch: ''Tirsdag'', alemanneschalemannsch: ''Zischtig''). En d'r dütsche Sprooch kütt dä Noam van demm daach vamm Thing, demmet jermaneschejermaansch VulksträvfeVolêksträvfe, woametdat mim Tyr döckdöckes verbunge woodweed. SengeTyrs Noam heesch övvesätz esu vell wie "Jott" (vejlich et met [[Latting|lat.]] ''Deus'' of ahljr. ''Zeus'').<ref>Arnulf Krause (2010): ''Reclams Lexikon der germanischen Mythologie und Heldensage''. Philipp Reclam jun. Stuttgart. S. 288.</ref>
 
== Tyr en et ahlnordesch Mytholojie ==
Övve Tyr si Mutte es en d'r EddaEddas net vell bekanntbekanngk on och werwäê denndann si fatteFader es, es net esu räêt jewiss. Et jitt Quelle, dedie saache, dat et dä Odin selefsselêvs es, on dannoch jitt et ävve wedderöm Verzällcher, en denne stondstonn, dat et dä Ries Hymir wöê.
 
=== Tyr unonFenriswolefFenriswolêf ===
En de nordischenordsche Sagas es dä Tyr vüêallem füê de Jeschiêt bekannt, woa ehe d'r [[Fenriswolef|Fenriswolêf]] aan de lejendäre Faddem [[Gleipnir]] benge deet. Ävve doadorchDoadorch verliêt dä Tyr leggerävver leggere seng rääkse Hank, un daröm nenntwesswääje mer'n daröm och dä eenhängije Jott nenne deet.
 
=== Loksasenna ===
En ded'r Lokasenna (dat es en Verzällche uss deSnorri Sturluson sing Prosa-Edda van Snorri Sturluson), säät dä [[Loki]], dat Tyr och en Fromminsch hätt, ävve et weed legger net jesaaht, wie dat ens jenau heesche deet). [[Jacob Grimm|Grimms Köbes]] hätt en seng Boch zwarzwoar jeschrivve, dat demm Tyr seng Frou vleech de JöttinJöttesch Zisa essinn künnt, ävve datjanz esjenau netwees jenaumer't jesechertnet.
 
=== Ragnarök ===
Em Ragnarök (dat es dä Weltongejang envan etd'r jermaneschjermaansch Mytholojie) bejähntbejäänt Tyr de jrußejruuße HonkHellehonk Garmr. onAlbeeds de zwej brängebrenge seech dann och en enemenejem blotijeblootije Kamp jäjeseggisch öm.<ref>Rudolf Simek (2006): ''Lexikon der germanischen Mythologie''. Kröner. Stuttgart. S.444-445.</ref>
 
== Asteroid ==
Di Sigg heh stamp vun „https://ksh.wikipedia.org/wiki/Tyr“.