Ongerscheide zwesche Versione vun dä Sigg „Kirchroa“

Inhalt gelöscht Inhalt hinzugefügt
M corr using AWB
Stephan 0796 (Klaaf · Beijdrähsch)
Keine Bearbeitungszusammenfassung
Reih 35:
|}
[[Datei:NL_Kerkrade.png|right|thumb|150px|Laag va Kirchroa i Hollesj Limburg]]
'''Kirchroa''' (Limburjisch: ''Kèrkraoj'' of ''Kirkroa''; Nederlands: ''Kerkrade'') is ing [[Kirchroa (gemeinte)|jemeende]] en ing sjtad in 't zuudoste va [[Nederlands Limburg|Hollendsj Limburg]]. De lü kalle hei 't [[Kirchröadsj]], e [[Ripuarisch]] dialekt, wie óch i [[Bóches]], [[Zumpelveld]] en i [[Vols]]. Jet jans angesj wie de mieëtste Limburjer lü kalle.
'''Kirchroa''' ([[Limburgsj]]: ''Kèrkrao(j)'' of ''Kirkrao''; [[Neederländesch (Sprooch)|Hollesj]]: ''Kerkrade''; [[Hochdeutsch|Dütsj]]: ''Kirchrath'') is ing [[Stadt|sjtad]] en [[Gemeinde|jemingde]] i jen provins [[Hollesj Limburg]] in 't [[Holles]]. 't Ligkt jans in 't zuud-óste teëje de [[Bundesrepublik Deutschland|Dütsje]] jrens aa, mar nog wal boave [[Vols]]. Ejentlieg vörmt 't ing sjtad mit [[Hertseroa]] (Herzogenrath) a jen angere zie van de jrens (ezoeë is de [[Nuisjtroas]] in 't weste Hollendsj en in 't oste Dütsj), doa-oave ligkt 't óch nit wied va [[Aachen|Óche]] (Aachen). Kirchroa hauw op d'r ieësjte april va [[2016]] 45.951 iwoeënere.
De sjtad houw óp d'r 31e [[jannewarie|jannewaar]] van [[2019]] 45.699 i-woeënere. Burjemeester is Jos Som van 't CDA. Kirchroa is tsezame mit [[Heële]], [[Lankgraaf|Lankgraaf]] en 't Dütsje [[Hertseroaj|Roa]] (''Herzogenrath''), a jen angere zie van de jrens, ing agglomeratie. Ejentlieg vörmt 't ing sjtad mit Roa. Mit Roa is de jemeende de "Europasjtad" [[Eurode]]. Doa-oave ligkt 't óch nit wied va [[Oche]].
 
==Sjtadsjesjiechte==
De sjtad hat jing jeschichtejesjiechte alses jroeëse handelssjtad, zoeëdatwoadurch me ini Kirchroa ummezuns zal zeukezukke naonoa vuulvöal auwouw jebouwe. Ze is vuur 't wichtigste deel noa d'r krig entsjtange. De- de nui sjtadskarteeresjtadsvieëdele vulle de locherlöcher opóp tusje de auwouw dörpskernedörper, die duksme nogdöks jótnoch herkankbaarjód zunttseruk ziet. Wieër is Kirchroa bekankbekand um ziengezieng wieë opzetanlaag, parke wie d'r ''BotanischeBotaniesje Tuin''Jaad die de bewoeënere lof mottemósse jevejeëve. SameTsezame mit [[Heële]] en [[LandgraafLankgraaf]] weëtweëd Kirchroa wahlwaal "Parkstad[[Parksjtad Limburg]]" jeneumptjenómpd. InI [[2005]] is ini Kirchroa d'r ieëtsteieësjte echterichtieëje Limburgse [[zoo]] óp jeoffnetjange: d'r [[Jaiajaad]].
 
Wie väöl plaatsje i [[Nederlands Limburg|Limburg]] woar Kirchroa al in de [[Romeinse tied|Romeinse tsiet]] bewoeënd. Archeologiesj óngerzuk hat zoeëjaar bewoeëning oes de prehistorie beweëze. De ieëtsjte moal dat't dörp weët jenómpd is in [[960]], in dat joar woeëd in 't dörp ''Rode'' ing kirch jebóuwd. De abdij [[Rolduc]] braat de plaatsj in de [[Middeliewe|Middelieëwe]] tse bluij, en in [[1630]] woeëd 't tot herliechheed verhoave. Noa d'r [[Achtsiegjöarige Krig]] bloof de plaatsj in Sjpaanse heng, sjpieëder in Österaichse. Sait [[1815]] is de plaatsj vuur 't jroeëtste deel Hollendsj, bis ee jrensprobleem mit [[Duutsjland|Pruse]] d'r vuur zörjet dat 't in tswai sjtukker verdeeld woeëd - 't anger deel is [[Roa]] of Hertseroa, de Nuisjtraos en d'r [[Worm]] zunt de jrens.
De iwoeënere va Kirchroa kalle 't [[Kirchröadsj]] Plat, e [[Ripoarisch (Sprooch)|Ripoarisj]] plat, mar zie nume 't duks jeweun Limburgsj. Dit is i de sjproachwetesjap evvel zieër unjebroechelig.
 
Al in d'r [[twelfde iew|tswelfde ieëw]] woeëte i Kirchroa koale jewonne. Noa de [[Franse tied|Franse tsiet]] zunt de [[koel]]e in kotte tsiet jroeëser woeëde; durch de immijratsioeën waset Kirchroa mit, van e jroeës dörp bis ing richtieje sjtad. Noa 1900 noom Heële evvel de laitoeng.
 
*[[D'r Joep]], ozze koempel is e beeldje op d'r maat.
 
==Wappe==
Óp 26 fibberwaar 1887 krig Kirchroa van d'r [[Hoeëge Road van Adel]] e wappe tsouwjekaank, dat ziech zoeë liet [[heraldiek|umsjrieve]]:
 
:In ee veld va jood (''jeël'') 't bild van d'r H. Lambert, jekleed mit [[pluviale]] va keël (''roeëd''), mit mantelkrans va jood, woa-ónger inne [[alba]] va zilver (''wies''), hoadend i jen rechterhank ee zjweëd va zilver en i jen linke inne bisjofssjtaf va jood; haufweëg oeskómmend hinger ee sjild va zilver, beloa mit inne lieëw va keël, mit doebbele sjtart, jetónk en jekrald va jood; hinger 't sjild pikkelhammere en sautoir.
 
Vuur de Franse tsiet maachet Kirchroa as [[sjepebank]] en [[hierlekheid|herliechheed]] deel oes van 't Land va Roa. D'r lieëw va keël is 't wappe va (Hertse)Roa. D'r Lambert is d'r petroeën va Kirchroa. Ooch op ao zieëjele zunt dizze tswai simbole tse vinge. Bij 't aavroage van 't wappe woar Kirchroa al ing jrosse koempelesjtad, vandoa dat de tswai pikkelhammere as simbole va jenne koel woeëte tsouwjevoogd.<ref>[http://www.ngw.nl/heraldrywiki/index.php?title=Kerkrade Heraldrywiki - Kerkrade]</ref>
 
==Extern linke==
*[http://www.kgv.nl Startpajina vuur Kirchroa]
*[http://www.rodajc.nl Website va vootbalclub Roda JC]
 
== Rifferensies ==
<references/>
 
==Quelle==
Di Sigg heh stamp vun „https://ksh.wikipedia.org/wiki/Kirchroa“.