Ongerscheide zwesche Versione vun dä Sigg „Bönnsch (Sprooch)“

Inhalt gelöscht Inhalt hinzugefügt
Klüngelskääl (Klaaf · Beijdrähsch)
Jüppsche (Klaaf · Beijdrähsch)
M wird = huhdeutsch, en Bonn säät me wierd
Reih 1:
{{Atikkel_op| Bönnsch}}
'''Bönnsch''', dat ess die Sprooch, die rond öm [[Bonn]] jesproochejesproche wirdwierd. Et ess eng mem [[Kölsch]] verwandt, ävve net jlich. Die Bönnsche spreche mieh su ene Singsang un jebruche jet andreandere WördWördt als die Kölsche. Bönnsch ess ene Dialek vom Ripuarisch, dat zo dä meddelfränkische SproocheSproche jehürt. Et wirdwierd de [[Rhein|Rhing]] erop onjefähr bis [[Andernach|Andenaach]] jesproochejesproche.
 
==Wichtije Ungescheed zom Kölsch==
 
Punk 1: Dä Kölsche sät ''hääijßeheijße, loouufeloufe, jlööüjvejlaüve''. Bessje övvedrevve, ävver em Prinzip ess et esu. Dä Bönnsche mätmäät et sich jet leechte un sätsäät: ''heeße, loofe, jlööve''. UsUss dä kölsche Zweikläng werdenwerde en Bonn lange Vokale.
 
Punk 2: Dä Kölsche sätsäät ''Veedel, Woosch, Wööschje''. Vom Huhdeutsch wesse me ävve, dat en su Wördche äjentlicheijentlich ene „r“ erin mussmoss. Dä BönnschBönnsche hält sich dran un sätsäät: ''Vierdel, Wursch, Würschje''. Dat mussmoss me ävve richtich usspreche. Net: ''Virrrdel, Wurrrsch, Würrrschje'', sondern: ''Vi-edel, Wu-esch, Wü-eschje''. Janz weech, alsu e „r“, dat me kaum hürt.
 
Punk 3: Wenn dä Kölsche bei de ''Woosch'' ene „r“ verschlamp, denk sich dä Bönnsche: Dat kannkönne ichme att lang!, Dä Bönnscheun verschlamp sing „r“ ävver am Engk von eneme'nem WordWordt. Zom Beispill: En Kölle jit et ''e Mädch'''e''''' un ''zwei Mädch'''er'''''. En Bonn: ''e Mädch'''e''''' un – ''zwei Mädch'''e'''''. KünnenKönne och elefdusendelefdausend Mädche sinnsen: dat „r“ bliev fott. Die Endunge ''-e'' un ''-er'' werde bemvom Bönnsche nämmichnämich jlich jesproochejesproche. Em Kopp denk hä ävve met. Ungebewoss. Dat sitt me, wann enee'ne Vokal folechfoleje deet: ''nevve mir'' versus ''unge mir'' – keenen Ungescheed. Ävve jetz e'ne Vokal hinge drandraan: ''nevve'''n'''_em Desch'' versus ''unge'''r'''_em Desch''. Do ess et „r“ op eemol widde do.
 
Övve dat r-Verschlampe von dä Bönnsche jitjitt et ne bekannte WitzWetz: „Saach ens e WordWordt ohne ''r''!“ - „Bonne Männe-JesangveJesangsve'een.“
 
Die drei Punkte do bovven sinnsen die Ungescheed zwesche Kölsch un Bönnsch, wo en Räjel hinge sitzsetz. Do kanns de dich drop velossevelohsse. Dann jitjitt et noch Ungescheed, die hee un do en eneme'nem WordWordt vürkummevürkomme. Beispill: ''ühr – ehr; ich sinnsen – ich ben; hä sitt – hä süht; donn – dunn; jekräje – jekrääch''. (Dat irschteierschte WordWordt ess emme Bönnsch, dat zweite Kölsch.) Zom Deel jit et ävve och en Bonn selevs Ungescheed, zom Beispill zweschen de City un [[Beuel]]. Op de Klaaf-Sigg kanns de nohlesse, dat de Bönnsche sich övve manche WördWördt och ungereneen net jrön sinnsen. Ävve dat ess jo en [[Kölle]] och esu.
 
== Quelle: ==