Ongerscheide zwesche Versione vun dä Sigg „Konzentratiunslajer Barth“

Inhalt gelöscht Inhalt hinzugefügt
aapaaße
Reih 1:
{{Atikel_op|Stolberger Platt}}
Dat '''KZ Barth'''[http://toolserver.org/~geohack/geohack.php?pagename=KZ_Barth&language=de&params=54.349259_N_12.719643_E_dim:2000_region:DE-MV_type:landmark] woch ö Usselajer van öt [[Konzentrationslager|Konzentratiunslajer]] [[KZ Ravensbrück|Ravensbröck]]. Öt wood em Joohr [[1943 (Johr)|1943]] en d Nööhde van dr Ocht [[Barth]] opjebouwd, öm bellije [[Mensch|Lüüh]] z kriije, di vöör d [[Heinckel-Werke]] mallohrde.
 
== Wi öt aavong ==
En d [[Nationalsozialismus|NS-Zitt]] jäng öt d Lüüh en d Jäjend va Barth ärsch jott. Do woode Wärke jeboud un öt koom Jeld onger d Lüüh. Su maade s am [[10. Juli]] [[1936 (Johr)|1936]] do önö Vluchplatz am Rand va Barth op. Dä wood meetstens va d Heinckel-Werke jenotzt, denn di hodde en d Nööhde hön Werk.
 
== Öt Konzentratiunslager ==
Dörch dr [[Zweiter Weltkrieg|Zweide Weltkresch]] woode Lüüh, di zopacke kutte emmer knapper, dä Drock op d Firme ävver emmer jrüüßer. Su moote d Heinckel-Werke flotter un flotter [[VluchzeuschFlugzeug|Vluchzeuje]] bouwe. Damet dat övverhaupt meujelich woch, satze s Jevangene us öt KZ enn. Dozo woode 6 Halle van dr Vluchhaafe ömzüngt, damet kenne vottloufe kutt. D ischte Lüüh, meetstens woore dat [[JüddedomJudentum|Jüdde]] un Zijeuner koome em November [[1943 (Johr)|1943]], 200 Mann, öm jenau z see. Ö paar Dach doropp koome noch ens 300. Un ösu held sich dat dra. Zsamme woode do övver 7000 Jevangene zm Werke jezwonge, [[Zwangsarbeiter|Zwangsarbeeder]], wi damols jesaat wood. 20 [[Natiun]]eNatiune woore vortroone.
 
Di Lüüh jäng öt siihr schleet. Op 15 Quadratmetr moote 20 Persune en onbeheizt Zemmere schloffe. Jädder kräät 1 Däck, 1 Strüühmatt un ö kleng Koppkesse.
Reih 12:
12 Stund wood 7 Daach d Wääch jewerkt, Daach un Naat.
 
Z Eiße joov öt ö dönn [[ZuppSuppe|Züppche]], jätt [[Ersatzkaffe|Muckefuck]] un 100 Jramm Bruut. Met völl Jlöck woch do jätt [[Butter|Botter]], [[Marmelade|Marmelad]] övv [[Kiiß (för ze Esse)Käse|Kiiß]] dropp. [[Wurst|Woosch]] soore s sälde. Jädde Daach leefe d Jevangene met [[Hunger|Honger]] öröm.
 
Völl Jevange woode [[krank]], [[vorhöngere|vorhöngerde]] övv wood [[Erscheeße|erschooße]]. D [[Schwindsuch]]t koom övverall vöör.
 
== Öt Äng van öt Lajer ==
Am [[30. Aprel]] [[1945 (Johr)|1945]] wood öt Lajer opjejovve. D Kranke hod d [[Schutzstaffel|SS]] kott dovöör erschooße. Ä 3 Kolonne trocke d Männer van öt Lajer vott ä Richtung [[Rostock]], enn Jrupp [[Frau|Vrouw]]e kott dohänger. Enn Jrupp Vrouwe vorbleed em Lajer. Di solld als leitzte looß jo. Op eemol woore em Lajer all d SS-Lüüh vott un öt vluppde di Vrouwe, aav z houwe. Sei leeve en d nöxde Statt. Dat woch [[Ribnitz]]. Ävver do schnappde d [[Hitlerjurend]] d Vrouwe wärm un wool s allermol erschösse. D verblävve Lüüh va Ribnitz maade dönö ävver önö Strich dörch d Rächnung. Kenne passeerde jätt. Di anger Vrouwejrupp koom ongerwääß och vreij.
 
== Jedänkstätt ==
[[1955 (Johr)|1955]] wood ön Jedänkstäät do jebouwd, wo öt Lajer vreuer stäng. Duude, di moch vonge hodd, woode vornönftich bejraave. [[1966 (Johr)|1966]] entstäng ön neu Jedänkstätt un d Duude woode wärm öns ömjebädd un zsamme met welche us ö [[Massengrab|Massejraav]], dat moch töschebee vonge hott, bejraave.