Demokratische Republek Kongo

He die Sie ös op Stolberjer Platt
(Sije op Stolberjer Platt)
un jeschrieve wie moch öt kallt
(Sije jeschrieve wie moch öt kallt)

D Demokratische Republek Kongo, di och at öns vreuer d Naam Beljisch Kongo un Zaire jehad had, es önö Staat em südliche un zentrale Afrika. D Nobberstaate send d Zentralafrikanische Republek, Sudan, Ujanda, Ruanda, Burundi, Tansania, Sambia, Anjola un d Republek Kongo. Usserdäm jrenzt öt Land op ön Längde va 40 km em Weste an dr Atlantik.

D Vaahn van d Demokratische Republek Kongo

Alljemeenes Ändere

D Demokratische Republek Kongo es met 2.345.410 km² öt dreidjrüützde Land ä Afrika. Dova liije öm d 60 % em tropische Räänwald. Dörch öt Land flüüst dr Kongo, met 4.374 km nohm Nil dr längßde Floßß va Afrika.

Jrüützde Städte Ändere

Met 11.8 Milliun Äwonner (2017) es Kinschasa d jrüützde Stadt van öt Land. Dono komme met Mbuji-Mayi un Lubumbashi Städt met öm 1 Milliun Lüüh.

Sproche Ändere

En d Demokratische Republek Kongo existeere övver 200 Sproche. Övver 50 % van öt Volk spräche dobeij d Sproch Lingala. Kikongo weed va jädde Dreide jesproche, Suaheli kann mä jedde Zeehnde.

Historie van öt Land Ändere

 
Ussbeutung bes op d Knouche van öt Volk

Vreuer woch dat Land ö Könnigrisch, dat ävver dörch d Portujiise em 17. Jahrhondöt kapott jemaad wood. Di notzde dat Land ävver mä, öm Sklave us öt Land z schaffe. Iisch dr Ängländer Henry Morton Stanley böreisde dä Deel va Afrika un studiirde Land, Lüüh, Deere un Planze. 1885 beschloss d Berliner Kongo-Konferenz, dat dr Kongo Prevatbösetz van dr damalije Könnig Leopold II. wääde solld. Dat wood ussjenötzt, un Land un Lüüh woode bes op d Knouche ussjebeut, watt als Kongojreuel en d Jeschichte äjäng. Beljie bleed ön jrausame Kolonialmacht.[1]

Iisch 1959 trock sisch Beljie us dr Kongo zöröck, un öt entstäng ö Kaos. Medde 1960 wood zwar önö onavhängije Staat ussjeroffe, ävver öt Land jeroonde tösche d Enteresse va Beljie, d USA un d UdSSR. No mä 18 Mond koom öt zo önö Putsch, un Mobutu wood övver Joohre Diktator. 1971 ändernde sisch dr Naam van öt Land un wood zo Zaire. Mobutu bleed bes en öt Joohr 1994. Da wood hä va Kabila jöstürzd. 1997 ändernde sich dr Naam van öt Land at wärm un wood zo Demokratische Republek Kongo. En di Zitt veel önö Kresch, ä däm völl Lüüh storve. Kabila sälvs storv em Joohr 2001. Singe Soohn övvernoom dä Poste. Dä däng, watt hä kutt, ävver em Land woch ösu völl kapott, dat hä öt vordammd schwoch hod. Besongisch em Oste dronge emmer wärm Rebelle us d Nobberländer en.[2]

Religiun Ändere

Mi als 40 % van öt Volk jehüüre d kattolische Kersch a, 30 % send ävangjelisch. Dä huhe Deel va Kattolische stammd doher, dat at em 15. Jaahrhondöt Missionare en öt Land koome.

D Weetschaf Ändere

Öt meetzde Jeld vordeent dr Kongjo dörch Ääz. Dobeij spelld Kupfer d jrützde Roll, ävver och Metalle wi Niob un Tantal wääde he jevonge. Zosätzlich weed och no Jold, Sälver un Diamante jejraave.

2/3 van d Lüüh werke en d Landweetschaff. Dörch di Buure wääde 30 % van öt Jeld vordeent.

Jätt z lääse Ändere

  Commons: Category:Democratic Republic of the Congo – Sammlung von Bilder, Filemche un Tön op Wikimedia Commons

Quelle Ändere

  1. Kongojreuel
  2. Rebelle dränge en öt Land
Affrikaanische_Shtaate (ne Aanfang)

ÄjippdteAlljerijeAngjoolaÄqwatorijal Jinneja • dä BeninBozwaanaBurkina FasoBurundiSchibuttiErritrejaJabunJanaJambijaKammeruun • de Kapvärdesche EnselleKenija • dä Konggo • de Demokratische Republek Kongo • de KommooreLesotoLibeerijaLübijeMaddajaßkaMaaliMarokkoNamiibije • dä NiigorNijeerijaSambijaSão Tomé un Príncipe • de Seishëlle • dr SenegalSimmbabwe • dä SudahnSüüd_AffrikkaßwasilandTannsanijaToogo • dä TshadtTuneesijeUjanda • de Zäntral Afrikanesche Republek